via Procedure en timing
Proces en fases van een complex project
De procedure complexe projecten is een methode van de Vlaamse overheid om complexe infrastructuurprojecten te onderzoeken en eventueel uit te voeren. De doelstelling van de procedure is om projecten efficiënter en kwaliteitsvoller te organiseren. Dit vraagt meer dan enkel het oplossen van de verkeers- en bereikbaarheidsproblematiek. Het gaat het ook over de leefkwaliteit, de omgeving en de economie.
De procesaanpak van complexe projecten heeft ook op vlak van participatie een meerwaarde. Vanaf het begin worden alle belanghebbenden betrokken bij de wijze waarop het project tot stand komt.
De aanpak bestaat uit vier fasen: verkenningsfase, onderzoeksfase, uitwerkingsfase en uitvoeringsfase. De overgang van een fase gebeurt na een beslissing van de Vlaamse Regering.
Waar staan we nu?
In het complex project viaduct Gentbrugge is de verkenningsfase afgerond. Die resulteerde in de startbeslissing van de Vlaamse Regering. Op dit moment loopt de onderzoeksfase.
- Klik hieronder op een blok voor meer info over elke fase.
- Meer info over de procedure complexe projecten vind je op de website van Omgeving Vlaanderen.
- Een antwoord op veelgestelde vragen over het complex project viaduct E17 Gentbrugge vind je hier.
1. Verkenningsfase
Start 2019: verkenningsfase
Het complex project viaduct E17 Gentbrugge startte in 2019 met de verkenningsfase. Na verkennend onderzoek werden in die fase de project- en procesdoelstellingen scherpgesteld.
De Vlaamse Regering keurde op 9 juli 2021 de project- en procesdoelstellingen goed en legde deze vast in de startbeslissing. Hiermee werd de verkenningsfase beëindigd en kon de onderzoeksfase van start gaan.
Meer weten over de verkenningsfase?
Raadpleeg de vier boeken met inleiding over het kader en de context en rapporten met bijkomende informatie en specifieke stappen in het verkenningsproces.
Boek 1 vormt de inleiding tot de verkenningsfase en daarmee ook tot de rapporten die in deze fase tot stand
kwamen.
We vatten dit document aan met het kader en de context waarbinnen het complex project zich situeert, om
vervolgens in te gaan op de gekozen procesaanpak, de procedure complexe projecten. We staan stil bij de finaliteit van de verkenningsfase en de aanpak waarmee probleemstelling, projectdoelstellingen en een samenwerkingsstructuur voor het complex project tot stand kwamen.Daarna gaan we in op de verschillende momenten waarop belanghebbenden met de opdrachtgevers en het studieteam in overleg gingen en hun reflecties deelden om te komen tot dit resultaat. Tot slot verduidelijken we in het Lexicon enkele termen die doorheen de documenten regelmatig terugkomen en vragen om enige verduidelijking voor wie voor het eerst in contact komt met de
documenten.
De Potentiescan, is het tweede boek van de vierdelige rapportering van de verkenningsfase van het complex project Viaduct Gentbrugge. Het is het resultaat van een analyse van relevante projecten, ambities, visies en opinies op basis van desktopwerk en bilaterale gesprekken.
Het document start met een korte toelichting van de gebruikte structuur voor de analyse: de verkenningsmatrix. Daarna volgt in het hoofdstuk ‘Inventaris’ een overzicht van de gebruikte documenten, gesprekken en gezamenlijke momenten.
Vervolgens wordt in het onderdeel ‘Thematische lezing’ ingegaan op de inzichten die het materiaal opleverde per thema: mobiliteit & infrastructuur, ruimte & leefbaarheid, proces & belanghebbenden.
Tot slot toont het hoofdstuk ‘Taxonomie van inzichten’ de verbanden, die doorheen het studiemateriaal en de gesprekken zichtbaar werden.
‘Verkenningsscenario’s’ vormen het derde boek van de vierdelige rapportering van de verkenningsfase van het complex project viaduct Gentbrugge.
De onderzoeksmethode in dit deel steunt op het verkennen van scenario’s die inzichten genereren voor de projecten procesdoelstellingen van het complex project. De verkenningsscenario’s zijn noch ontwerpen, noch uitgebalanceerde
oplossingen. Het zijn infrastructurele oplossingsmogelijkheden of hypotheses om de verschillende verkeerskundige stromen en functies in het verkenningsgebied af te wikkelen.
Het doel van de verkenningsscenario’s is maximaal inzichten te vergaren voor de verschillende thema’s:
• mobiliteit
• leefbaarheid
• landschap
• financiële haalbaarheid
• belanghebbenden
Dit resulteert in bouwstenen per thema, namelijk de bepalende elementen van de projectdoelstellingen. De bouwstenen worden vervolgens getest op enkele plekken en geanalyseerd op vlak van draagvlak, transitiekracht en mobilisatiekracht. De plekken zijn representatief voor het onderzoeksgebied en de verscheidenheid aan type locaties. Per plek, ter illustratie van een aantal verkenningsscenario’s, worden de bouwstenen toegepast. Dit laat toe deze scherp te stellen als basis voor de projectdoelstellingen.
Al deze zaken, van methode tot plekken, worden in opeenvolgende hoofdstukken behandeld. Het laatste hoofdstuk van dit document bestaat uit een bundeling van alle inzichten.
De Inzichtennota is het vierde boek in de vierdelige rapportering van de verkenningsfase van het complex project Viaduct Gentbrugge. Hierin is een jaar lang verkennend onderzoek gebundeld in drie synthetiserende hoofdstukken.
1. De probleemstelling
2. De project- en procesdoelstellingen
3. De onderzoeksperimeter als brede agenda
De hoofdstukken schetsen het reflectieveld en het traject waarlangs de toekomst van het viaduct Gentbrugge vorm zou kunnen krijgen. Samen tonen ze de agenda van het toekomstige complex project, ter voorbereiding van een startbeslissing door de Vlaamse Regering. In dit document zullen dus geen oplossingen benoemd worden. Dit is immers de opgave van het onderzoek na de startbeslissing.
Dit boek wordt het best samen gelezen met boek 1 waarin de aanleiding, de opgave en de methode van de verkenningsfase is uitgeschreven.
De Vlaamse Regering keurde op 9 juli 2021 de project- en procesdoelstellingen goed en legde deze vast in de STARTBESLISSING CP viaduct E17. Hiermee werd de verkenningsfase beëindigd en kon de onderzoeksfase van start gaan.
2. Onderzoeksfase
Op zoek naar de beste oplossing
Na de verkenningsfase – die resulteerde in de startbeslissing van de Vlaamse Regering – begint de onderzoeksfase in het complex project viaduct Gentbrugge. Het doel van deze fase is om de beste oplossing te filteren uit een brede waaier aan mogelijkheden. Samen met alle betrokkenen gaan we de verschillende mogelijke alternatieven op een geïntegreerde manier onderzoeken en afwegen. Dat moet leiden tot één voorkeursalternatief dat opnieuw ter goedkeuring voorgelegd zal worden aan de Vlaamse Regering.
Welke alternatieven gaan we onderzoeken?
Naast een oplossing voor de infrastructuur zet het project sterk in op het verbeteren van de omgevingskwaliteit. Dat impliceert een brede kijk op de invulling van de ruimte in en rond het viaduct. In het begin van de onderzoeksfase wordt onderzoek gedaan naar wat mogelijke alternatieven kunnen zijn. Op dat moment stellen we een belangrijk document op, namelijk de alternatievenonderzoeksnota (AON). Die beschrijft welke mogelijke alternatieven onderzocht zullen worden, evenals de manier waarop de effecten van die alternatieven onderzocht zullen worden. De bedoeling is tweeledig:
1. De AON brengt alle betrokken partijen en het brede publiek op de hoogte van het project, de doelstellingen en de mogelijke alternatieve oplossingen.
2. Ook zorgt de AON ervoor dat iedereen een stem krijgt in het debat over de scope van het onderzoek.
Contouren van het onderzoeksgebied
Het gebied in kwestie bevat alle assen en plaatsen die directe en relevante impact ondervinden bij een transformatie van het viaduct Gentbrugge. Uit onderzoek en belanghebbendenoverleg werden volgende assen en knopen geselecteerd om het onderzoeksgebied te bepalen: E17 vanaf knoop Destelbergen tot knoop Merelbeke E40 vanaf knoop Merelbeke tot knoop Sint-Denijs-Westrem In functie van de milieu-effectenrapportage wordt – zo nodig – nog een aanvullende contour bepaald.
Ambities
De vele belanghebbenden hebben veel – soms tegenstrijdige – belangen. Het is een noodzaak om gedeelde ambities te onderschrijven. Deze werden beschreven in een ambitienota.
De vele belanghebbenden hebben veel – soms tegenstrijdige – belangen. Het is een noodzaak om gedeelde ambities te onderschrijven. De eerste stap in de onderzoeksfase is het beschrijven van alle ambities. Je kan deze hier nalezen in de ambitienota.
Februari 2024
‘Onderzoek naar wat mogelijke alternatieven kunnen zijn’, dat is wat er gebeurt tijdens het alternatievenonderzoek. In het begin van de onderzoeksfase worden die mogelijke alternatieven gepubliceerd in de alternatievenonderzoeksnota (AON) Dit belangrijke document werd gefinaliseerd in februari 2024.
De AON vormt een essentieel onderdeel in het besluitvormingsproces. Het brengt alle betrokkenen en geïnteresseerde burgers op de hoogte van
– het project
– de gestelde ambities
– de ontwikkelde alternatieven
– de wijze waarop de alternatieven onderzocht zullen worden
Tijdens de publieke inspraak die liep van 4 maart t.e.m. 4 april 2024 kon iedereen reageren. Het overwegingsdocument omschrijft hoe we met de vele reacties en adviezen op de alternatievenonderzoeksnota (AON) omgingen om te komen tot de geactualiseerde AON.
4 maart – 4 april 2024
De bewoners van de respectievelijke gemeenten Gent, Merelbeke-Melle, Destelbergen en Laarne kregen elk een uitgebreid infomoment aangeboden, in totaal vier infomomenten. Tijdens deze bijeenkomsten stond het studieteam paraat om de alternatievenonderzoeksnota (AON) meer in detail toe te lichten. Dit gebeurde aan de hand van een video met algemene context, infopanelen over het gehele traject en meer specifiek voorbeelden van uitgewerkte scenario’s. Bovendien stond het team klaar om vragen van burgers te beantwoorden en bezorgdheden te capteren. In totaal kwamen gemiddeld 150 bewoners per infomoment langs.
– Wil je de panelen van de infomarkten bekijken? Die kan je hier raadplegen.
– Wil je het overzicht van de locatiealternatieven en hun varianten, die ook in de AON staan, bekijken? Die kan je gebundeld hier raadplegen.
Aansluitend liep gedurende 1 maand de publieke raadpleging. waarbij iedereen opmerkingen, suggesties of bezwaren kon formuleren. De inspraak van eenieder werd goed ontvangen. Er zijn talrijke reacties binnengekomen, die zorgvuldig werden gelezen, geïnterpreteerd en verwerkt door het projectteam. De reacties werden daarna verwerkt in de overwegingsnota die aangeeft hoe er met de opmerkingen en bezwaren zal worden omgegaan.
Na de publieke inspraak die liep van 4 maart t.e.m. 4 april 2024 hebben we heel wat reacties en adviezen op de alternatievenonderzoeksnota (AON) ontvangen. Hoe we met die reacties en adviezen zijn omgegaan, is te lezen in het overwegingsdocument en de geactualiseerde AON.
De geactualiseerde AON is opgemaakt op basis van dit overwegingsdocument en op basis van afstemmingen met Team Omgevingseffecten. We voegen hierbij de specifieke richtlijnen van de Vlaamse Regering.
Een volgende stap is dan het geïntegreerd effectenonderzoek. Daarin worden de verschillende mogelijkheden op een geïntegreerde manier onderzocht en afgewogen. Op basis van deze onderzoeksresultaten kan de Vlaamse Regering vervolgens een voorkeursbesluit nemen.
Na de publicatie van de AON volgt het geïntegreerd effectenonderzoek.
In deze stap van het proces zal het onderzoeksteam samen met betrokken actoren, stakeholders en burgers de verschillende alternatieve scenario’s afwegen ten opzichte van elkaar. Dit zal gebeuren aan de hand van een wegingskader dat opgesteld wordt op basis van de algemeen geldende ambities die in de ambitienota werden vastgelegd.
Op basis van deze onderzoeksresultaten kan de Vlaamse Regering vervolgens een voorkeursbesluit nemen.
3. Uitwerkingsfase
De uitwerkingsfase van een complex project volgt op de goedkeuring van het voorkeursbesluit, dat één mogelijke oplossing naar voor schuift.
Op het einde van de onderzoeksfase keurt de Vlaamse Regering één mogelijke oplossing formeel goed. In de uitwerkingsfase wordt dit zogenaamde voorkeursbesluit concreet uitgewerkt tot een realiseerbaar project en wordt de uitvoeringswijze bepaald.
Hoe gaan we het voorkeursalternatief verder uitwerken?
De uitwerkingsfase start met de opmaak van een projectonderzoeksnota. Deze nota beschrijft enerzijds het project en de flankerende maatregelen die opgenomen zijn in het voorkeursbesluit. Deze nota bepaalt ook wat het geïntegreerd effectenonderzoek op projectniveau moet omvatten. Daar waar het onderzoek in de vorige fase zich eerder op een strategisch niveau afspeelde, zal de focus nu op het eigenlijke projectniveau liggen.
Het projectbesluit is een beslissing van de bevoegde overheid over het geïntegreerd geheel van vergunningen, machtigingen, het bestemmingsplan en het actieprogramma. Het projectbesluit omvat ook aspecten van beheer en monitoring.
4. Uitvoeringsfase
De uitvoeringsfase van een complex project volgt op de goedkeuring van het projectbesluit. Het doel van de uitvoeringsfase is enerzijds om de werken zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Anderzijds is het belangrijk om ook de nodige stappen inzake het beheer, de monitoring en de evaluatie van het project uit te voeren. In functie van de uitvoering en de technische uitwerking op het terrein kan de processtructuur worden aangepast.